Op Stap: Continu methodiek voor sociaal-emotionele ontwikkeling

Problemen in de sociaal-emotionele ontwikkeling liggen aan de basis van de meeste gedragsproblemen bij jeugdigen die zijn opgenomen binnen de jeugdzorg. Kortdurende behandelprogramma’s zijn vaak gericht op het aanleren van praktische vaardigheden en niet op deze onderliggende sociaal-emotionele problematiek. De nieuwe behandelmethodiek Op Stap speelt daar wel op in. Hierdoor verbetert ook de sociaal- emotionele ontwikkeling, ook bij (complex) probleemgedrag.

In Op Stap wordt - met een viertal jeugdigen als voorbeeld – uitleg gegeven over deze groepsbehandelmethodiek. Het eerste deel van het boek behandelt de theoretische achtergronden, zoals sociaal-emotionele ontwikkeling, hechting en mentaliserend vermogen. Hiernaast worden de oplossingsgerichte therapie en de groepsdynamica besproken. In het tweede deel wordt de methodiek praktisch uitgewerkt. Op Stap gaat uit van een 24-uursbehandeling, waarbij dagstructuur wordt aangeboden. De methodiek kent zeven kleurstappen, afgestemd op het behandelplan, waarbinnen de jeugdige werkt aan eigen ‘klussen’. Het bijbehorende werkboek met werkbladen (ook los verkrijgbaar) helpt jeugdigen hierbij op weg.

Op Stap is geschikt voor groepsbegeleiders en professionals in de zorg aan jeugdigen - van ongeveer 6 tot ongeveer 23 jaar – in de jeugdpsychiatrie, forensische jeugdzorg, orthopedagogische behandelcentra en in de zorg aan jeugdigen met een lichte verstandelijke beperking (LVB) en (complex) probleemgedrag. Ook jeugdigen met milde(re) problematiek en deels thuiswonende jeugdigen kunnen baat hebben bij de methodiek.

Voor meer informatie over het bijpassend werkboek met klussen, kijk op de website.

Judith van de Blokenhoeve is GZ-psycholoog, cognitief gedragstherapeut VGCt®, psychotraumatherapeut NtVP® en EMDR Europe Practitioner en ruim 25 jaar werkzaam in genoemde werkvelden.

De methodiek die hier wordt uitgewerkt is niet alleen integraal in opzet en sluit aan met taal en voorbeelden bij de jeugdige zelf, maar plaatst vooral de jeugdige zelf in een regie rol. Dat laatste is niet onbelangrijk bij (ernstige) gedragsproblemen. Vaak is er geen motivatie en staat de jeugdige onder druk van stress (opgelopen trauma) en externe factoren (groepsdruk). Veel van hen hebben “carrière” gemaakt in de zorg, van de ene naar de andere plek, met evenveel diagnoses. Het versterken van de eigen regie is evenwel voorwaarde voor herstel en het aanpakken van knellende factoren die leiden tot gedragsproblemen. ‘Klussen’ noemt Judith Van De Blokenhoeve dit. Een mooie invalshoek. Voor hen die dit boek ter hand nemen: het is dus een doe-boek waarin geklust moet worden!
Jac de Bruijn, Lid raad van bestuur stichting Prisma.

Vanuit haar grote ervaring met oplossingsgericht werken in leefgroepen heeft Judith de besloten instituutswereld van jeugdigen voor collega-gedragskundigen en voor artsen verstandelijk gehandicapten (AVG) zo toegankelijk gemaakt dat ze zelf met oplossingsgericht werken ‘Op Stap’ kunnen gaan. Het boek biedt veel praktische handvatten, de teksten lezen prettig en ze kunnen heel goed los van elkaar worden gelezen.
Dr Boudewijn Gunning, kinder- en jeugdpsychiater, stage-opleider AVG, Stichting Epilepsie Instellingen Nederland, Zwolle.

Helder en praktisch boek over de behandeling van zeer complexe psychiatrie bij jeugdigen met een verstandelijke beperking. Een aanwinst!
Ellen H. F. Rutten, psychiater